Σκέφτεστε να εγκαταστήσετε μια αντλία θερμότητας και θέλετε να μάθετε τα υπέρ και κατά;
Ποια είναι τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματα μιας αντλίας θερμότητας σε σύγκριση με άλλες μορφές θέρμανσης;
Ποια είναι τα πιθανά προβλήματα που μπορείτε να αντιμετωπίσετε με τις αντλίες θερμότητας;
Παρακάτω μπορείτε να βρείτε 10 μειονεκτήματα και 10 πλεονεκτήματα ώστε να σας βοηθήσουν στην επιλογή σας να εγκαταστήσετε μια αντλία θερμότητας στο σπίτι σας.

Μειονεκτήματα αντλίας θερμότητας
1. Κόστος αντλίας θερμότητας
Ένα από τα πιο σημαντικά μειονεκτήματα στις αντλίες θερμότητας είναι το υψηλό αρχικό κόστος αγοράς και εγκατάστασης.
Αν και προσφέρουν μακροπρόθεσμα οικονομικά οφέλη λόγω της υψηλής ενεργειακής αποδοτικότητας, η αρχική επένδυση μπορεί για πολλούς να είναι ακόμα και απαγορευτική.
Έτσι, σε σύγκριση με έναν λέβητα πετρελαίου ή αερίου το κόστος αγοράς είναι πολύ μεγαλύτερο και ειδικά αν βρίσκεστε σε περιοχή με πάρα πολύ κρύο κλίμα, να σημειωθεί ότι οι αντλίες θερμότητας μπορεί να χρειαστούν επιπλέον πηγή θέρμανσης για τις πολύ ψυχρές ημέρες, κάτι που μπορεί να αυξάνει το συνολικό κόστος.
Εδώ πρέπει να αξιολογήσετε προσεκτικά τις συνολικές δαπάνες αγοράς και εγκατάστασης έναντι των αναμενόμενων οφελών σε απόδοση και οικονομία και να καταλήξετε σε μια ορθολογική απόφαση, αν η αγορά μιας αντλίας θερμότητας συμφέρει στην περίπτωση σας.
2. Εγκατάσταση αντλίας θερμότητας
Σε σύγκριση με την αντικατάσταση ενός λέβητα αερίου ή πετρελαίου ή ακόμα και την τοποθέτηση ενός κλιματιστικού, η εγκατάσταση μιας αντλίας θερμότητας μπορεί να αποτελέσει μια σημαντική πρόκληση καθώς απαιτεί σημαντικά περισσότερο προγραμματισμό και προετοιμασία.
Πιο συγκεκριμένα, απαιτείται σωστή εκτίμηση της απαιτούμενης ισχύος της αντλίας και των σωστών διαστάσεων των συσκευών εκπομπής θερμότητας. Επίσης, η διαδικασία εγκατάστασης μπορεί να επιφέρει σημαντικές διαταραχές στην ιδιοκτησία ή τον κήπο, καθώς - όπως θα δούμε και παρακάτω - μπορεί να απαιτηθούν παρεμβατικές εργασίες στην εξωτερική επένδυση του κτιρίου όσον αφορά τις απώλειες θερμότητας και την διασφάλιση της μόνωσης.
Έτσι η εγκατάσταση μιας αντλίας θερμότητας είναι περίπλοκη και μπορεί να απαιτεί μεγάλο προγραμματισμό και προετοιμασία ειδικά αν πρόκειται για υπάρχον οικία, ενώ είναι πιο συμφέρον (πρακτικά αλλά και οικονομικά) να επιλεχθεί στο πλαίσιο εγκατάστασης σε μια νέα κατασκευή κατοικίας.
3. Απαιτήσεις μόνωσης
Ένα από τα βασικά ζητήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει κάποιος με τις αντλίες θερμότητας είναι η ανάγκη για καλή μόνωση του κτιρίου. Ειδικά σε παλαιότερες κατοικίες που δεν διαθέτουν επαρκή θερμομόνωση, μεγάλες ποσότητες θερμότητας μπορεί να χάνονται, αναγκάζοντας την αντλία θερμότητας να λειτουργεί περισσότερο για να αντισταθμίσει την ταχεία απώλεια θερμότητας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερο κόστος λειτουργίας και σε μειωμένη απόδοση της συσκευής.
Αντίθετα, σύγχρονα σπίτια που διαθέτουν εξαιρετική μόνωση είναι πολύ πιο αποδοτικά στη χρήση αντλιών θερμότητας. Η καλή μόνωση ελαχιστοποιεί την απώλεια θερμότητας, διασφαλίζοντας ότι η θερμότητα που παράγεται διατηρείται εντός του κτιρίου και βοηθώντας την αντλία να λειτουργεί πιο αποδοτικά.
Οπότε συμπερασματικά ένα μειονέκτημα στις αντλίες θερμότητας είναι ότι σε παλιές κατοικίες με κακή μόνωση, η χρήση τους ενδέχεται να επιφέρει επιπλέον κόστος για να λειτουργούν αποδοτικά.
4. Γεωγραφική θέση και κλίμα
Ένα ακόμη μειονέκτημα στις αντλίες θερμότητας είναι ότι η λειτουργία τους επηρεάζεται σημαντικά από το τοπικό κλίμα και τη γεωγραφική θέση της εγκατάστασης.
Σε ψυχρότερα κλίματα, η απόδοση αυτών των συστημάτων μπορεί να μειωθεί σημαντικά, καθώς η εξαγωγή θερμικής ενέργειας από τον ψυχρό εξωτερικό αέρα γίνεται πιο δύσκολα.
Για παράδειγμα, σε ορεινές περιοχές της βόριας Ελλάδας κατά τη διάρκεια του χειμώνα, οι αντλίες θερμότητας μπορεί να μην αποδίδουν στο 100% ή να απαιτούν σημαντικά μεγαλύτερο κόστος λειτουργίας, ενώ αντίθετα σε περιοχές με πιο ήπιο κλίμα, όπως πχ στα νησιά, οι αντλίες θερμότητας μπορούν να λειτουργούν πολύ πιο αποδοτικά, επιτυγχάνοντας ευκολότερα την θέρμανση ή και την ψύξη.
5. Αύξηση κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας
Ένα επιπλέον μειονέκτημα στις αντλίες θερμότητας είναι ότι επειδή λειτουργούν με την χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας εξαρτώνται άμεσα με το κόστος του ηλεκτρισμού.
Οπότε αν το ρεύμα είναι ακριβό, η χρήση τους θα οδηγήσει σε σημαντική αύξηση της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος του σπιτιού.
Εδώ για να αξιολογήσετε καλύτερα αν σας συμφέρει ή όχι, θα σας προτείνουμε να υπολογίσετε τη διαφορά του ετήσιου κόστους λειτουργίας μεταξύ του ηλεκτρισμού και άλλων ενεργειακών πηγών (όπως π.χ. το φυσικό αέριο) για τις ανάγκες θέρμανσης του σπιτιού σας.
6. Επίπεδο θορύβου
Αν και θα δούμε παρακάτω στα πλεονεκτήματα ότι οι αντλίες θερμότητας λειτουργούν με χαμηλές εκπομπές θορύβου, μπορεί μερικές φορές να παράγουν περισσότερο θόρυβο σε σύγκριση με άλλα συστήματα θέρμανσης.
Και αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στην λειτουργία του συμπιεστή και του ανεμιστήρα της εξωτερικής μονάδας.
Σήμερα πλέον τα τελευταία μοντέλα από αντλίες θερμότητας έχουν πολύ χαμηλά επίπεδα θορύβου και σας συμβουλεύουμε όταν συγκρίνετε μοντέλα να εξετάσετε τα επίπεδα θορύβου που έχει η κάθε μία, ειδικά αν η μονάδα θα τοποθετηθεί κοντά σε υπνοδωμάτια ή κοινόχρηστους χώρους.
7. Απαιτήσεις για μεγάλα θερμαντικά σώματα ή ενδοδαπέδια Θέρμανση
Στα μειονεκτήματα των αντλιών θερμότητας εντάσσεται και το πιθανό κόστος αντικατάστασης των θερμαντικών σωμάτων ή της εγκατάστασης ενδοδαπέδιας θέρμανσης.
Και αυτό γιατί οι αντλίες θερμότητας απελευθερώνουν θερμότητα με πολύ πιο αργό ρυθμό σε σύγκριση με τους λέβητες, γεγονός που αν και τις κάνει πιο αποδοτικές από άποψη ενέργειας, συγχρόνως απαιτεί θερμαντικά σώματα με μεγάλες επιφάνειες ή όπως είδαμε παραπάνω, καλή μόνωση που να διατηρεί τη θερμότητα.
Γι'αυτό το λόγο σε περίπτωση που τα σώματα που διαθέτετε δεν είναι σωστά διαστασολογημένα, πολύ πιθανό να πρέπει να τα αντικαταστήσετε με καινούργια.
8. Ευαισθησία σε διακυμάνσεις ηλεκτρικού ρεύματος
Ένα επίσης σημαντικό μειονέκτημα των αντλιών θερμότητας είναι η ευαισθησία τους στις απότομες διακυμάνσεις της ηλεκτρικής τάσης, όπως η υπέρταση και η βύθιση τάσης που μπορεί να συμβαίνουν στο δίκτυο της ΔΕΗ.
Αυτές οι διακυμάνσεις μπορεί να επηρεάσουν την απόδοση της αντλίας θερμότητας και να προκαλέσουν βλάβες στον εξοπλισμό, απαιτώντας συχνότερη συντήρηση ή ακόμα και ακριβά ανταλλακτικά.
Η προστασία από τέτοια προβλήματα απαιτεί συχνά την εγκατάσταση επιπλέον συστημάτων προστασίας, όπως σταθεροποιητές και επιτηρητές τάσης, οι οποίοι μπορούν να αυξήσουν το συνολικό κόστος του συστήματος.
9. Κόστος ανταλλακτικών
Σε περίπτωση που ανησυχείτε για τα μακροπρόθεσμα λειτουργικά κόστη, όπως με όλα τα μηχανήματα, έτσι και οι αντλίες θερμότητας εάν χρειαστούν επισκευές εκτός εγγύησης το κόστος θα είναι μεγαλύτερο σε σύγκριση με άλλα συστήματα θέρμανσης.
Ανταλλακτικά όπως ο συμπιεστής καθώς και ηλεκτρονικά μέρη μετά την λήξη των εγγυήσεων αποτελούν ένα σημαντικό μειονέκτημα στις αντλίες θερμότητας λόγω του υψηλού κόστους τους.
10. Ξηρότητα στον αέρα
Τέλος, ένα από τα προβλήματα που εντοπίζεται στις αντλίες θερμότητας είναι, η ξηρότητα στον αέρα του χώρου όταν χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με fan coils,.
Αυτό συμβαίνει επειδή τα fan coils μπορεί να μειώνουν την υγρασία στο περιβάλλον καθώς θερμαίνουν τον αέρα.
Οπότε, σε περίπτωση που έχετε κάποια ευαισθησία στην ξηρότητα ή αντιμετωπίζετε αναπνευστικά προβλήματα και θέλετε να βάλετε μια αντλία θερμότητας με fan coils μπορεί να χρειαστείτε υγραντήρες η άλλες μεθόδους υγρασίας του σπιτιού σας.
Πλεονεκτήματα αντλίας θερμότητας
1. Απόδοση και οικονομία
Οι αντλίες θερμότητας λειτουργούν με το να μεταφέρουν θερμότητα από το περιβάλλον μέσα στο σπίτι, χωρίς την καύση καυσίμων.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μπορούν να μειώνουν το ενεργειακό κόστος έως 60% σε σύγκριση με τα παραδοσιακά συστήματα και να αποτελούν μια ενεργειακά αποδοτική λύση για τη θέρμανση του χώρου σας. Οπότε η απόδοση τους είναι ένα από τα πλεονεκτήματα μιας αντλίας θερμότητας καθώς έχουν την ικανότητα να φτάνουν γρήγορα στην επιθυμητή θερμοκρασία, χωρίς υπερβολική ενεργειακή σπατάλη.
Για τον ίδιο λόγο, οι αντλίες θερμότητας κατατάσσονται ανάμεσα στις πιο οικονομικά αποδοτικές λύσεις θέρμανσης, συγκρίνοντάς τις με συστήματα θέρμανσης που λειτουργούν με καύσιμα, πετρέλαιο ή ηλεκτρισμό μεταφράζοντας έτσι με άλλα λόγια την ενεργειακή τους απόδοση σε ουσιαστική εξοικονόμηση ενέργειας και σημαντική μείωση του κόστους θέρμανσης.
2. Περιβαλλοντικό αντίκτυπο
Οι αντλίες θερμότητας ξεχωρίζουν για το θετικό περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο, καθώς δεν παράγουν τοπικές εκπομπές. Αυτό τις καθιστά μια από τις πιο βιώσιμες επιλογές για θέρμανση και παραγωγή ζεστού νερού, συμβάλλοντας σημαντικά στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα των κτιρίων.
Η αποδοτικότητά τους στην μετατροπή της υπάρχουσας θερμότητας του περιβάλλοντος σε χρήσιμη ενέργεια χωρίς καύση καυσίμων τις καθιστά ένα από τα πιο φιλικά για το περιβάλλον συστήματα θέρμανσης διαθέσιμα σήμερα.
3. Συντήρηση και Service
Ένα άλλο υπέρ της εγκατάστασης μιας αντλίας θερμότητας είναι ότι σε σύγκριση με τους παραδοσιακούς λέβητες, προσφέρουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα στον τομέα της συντήρησης και του service λόγω της απλούστερης και λιγότερο απαιτητικής λειτουργίας τους. Συνήθως, αρκεί ένας γενικός έλεγχος συντήρησης μία φορά τον χρόνο, κάτι που τελικά συμβάλλει στη μείωση του συνολικού κόστους λειτουργίας και διαχείρισης του συστήματος.
4. Απόδοση επένδυσης
Η μεγάλη ενεργειακή απόδοση και η μείωση του ετήσιου κόστους λειτουργίας καθιστούν τις αντλίες θερμότητας μία εξαιρετικά συμφέρουσα επιλογή μακροπρόθεσμα. Και αυτό γιατί παρόλο που η αρχική εγκατάσταση είναι ακριβή, η μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας και το χαμηλό ετήσιο κόστος λειτουργίας προσφέρουν μια υψηλή απόδοση επένδυσης.
Επίσης να σημειωθεί ότι η εγκατάσταση μιας αντλίας θερμότητας αποτελεί μια επένδυση που όχι μόνο εξοικονομεί χρήματα αλλά αυξάνει και την αξία του ακινήτου σας.
5. Οικονομία χώρου
Ένα από τα σημαντικά πλεονεκτήματα των αντλιών θερμότητας είναι η οικονομία χώρου σε σύγκριση με άλλες μορφές ενεργειακών συστημάτων.
Για παράδειγμα, ενώ τα τζάκια απαιτούν σημαντικό χώρο για την αποθήκευση των ξύλων και οι λέβητες πετρελαίου χρειάζονται ένα ολόκληρο λεβητοστάσιο, οι αντλίες θερμότητας δεν έχουν τέτοιες απαιτήσεις. Ο σχεδιασμός τους είναι συμπαγής και δεν απαιτεί εκτεταμένες εγκαταστάσεις ή μεγάλους χώρους για τη φύλαξη καυσίμων, μειώνοντας τον απαιτούμενο χώρο για τη λειτουργία τους.
Αυτό τις καθιστά μια ιδανική επιλογή για μικρά σπίτια, διαμερίσματα ή για χώρους όπου οι απαιτήσεις για φυσικό χώρο είναι περιορισμένες.
6. Ευκολία ελέγχου
Οι αντλίες θερμότητας προσφέρουν προηγμένη ευκολία στον έλεγχο της θερμοκρασίας, καθιστώντας τη διαχείριση του κλιματισμού πιο απλή από ποτέ χάρη στα σύγχρονα συστήματα που διαθέτουν. Ένα άλλο πλεονέκτημα της αντλίας θερμότητας είναι η ευκολία στη χρήση καθώς δεν απαιτείται συχνή αναπλήρωση καυσίμων όπως το πετρέλαιο, αποφεύγοντας τις ταλαιπωρίες που συνοδεύουν την παραδοσιακή θέρμανση με λέβητα ή ξύλα.
7. Ευελιξία σε ψύξη και θέρμανση
Η δυνατότητα διπλής λειτουργίας είναι ένα πολύ σημαντικό πλεονέκτημα και η κύρια αιτία που πολλοί επιλέγουν να αγοράσουν μια αντλία θερμότητας, απλοποιώντας τις ανάγκες τους σε θέρμανσης και ψύξης με ένα μόνο σύστημα.
Έτσι εκτός από το χειμώνα, κατά τους θερινούς μήνες, και ανάλογα με το μοντέλο, οι αντλίες θερμότητας μπορούν να αντιστρέψουν τον κύκλο λειτουργίας τους, λειτουργώντας ως κλιματιστικά, προσφέροντας ολοκληρωμένη λύση για όλες τις εποχές.
8. Αξιοπιστία
Ένα άλλο πλεονέκτημα μιας αντλίας θερμότητας είναι ότι έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής. Όλες συνοδεύονται με εγγύηση κατά την αγορά τους και με την σωστή συντήρηση μπορούν να προσφέρουν μια μακροπρόθεσμη επένδυση θέρμανσης και ψύξης του σπιτιού σας.
9. Αθόρυβη λειτουργία
Υπερέχει σε σύγκριση με παραδοσιακά συστήματα όπως λέβητες πετρελαίου ή μονάδες κλιματισμού που μπορεί να παράγουν αισθητό θόρυβο. Οι αντλίες θερμότητας λειτουργούν με εξαιρετικά χαμηλές εκπομπές θορύβου κατά τη λειτουργία τους.
Οπότε η χρήση μιας αντλίας θερμότητας είναι μια ιδανική λύση σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, ειδικά αν θέλουμε να την λειτουργούμε κατά τις νυχτερινές ώρες.
10. Παροχή ζεστού νερού
Εκτός από τις λειτουργίες της θέρμανσης και της ψύξης που είδαμε παραπάνω, να σημειωθεί ότι οι αντλίες θερμότητας έχουν την δυνατότητα να παράγουν ζεστό νερό χρήσης, παρέχοντας έτσι ένα ακόμη σημαντικό πλεονέκτημα. Ψύξη,θέρμανση καί ζεστό νερό απο μία συσκευή.

Τέλος, να σημειωθεί ότι ενα υπέρ της αγοράς μια αντλίας θερμότητας είναι οτι κατά καιρούς βγαίνουν προγράμματα ΕΣΠΑ που επιδοτούν την αγορά τους. Προγράμματα όπως το "Εξοικονομώ" ή το "Εξοικονομώ για Επιχειρήσεις" παρέχουν επιδοτήσεις ως και 50% καθιστώντας έτσι την αγορά αντλίας θερμότητας ακόμη πιο προσιτή και οικονομική λύση για τις ανάγκες της θέρμανσης τους σπιτιού σας.